O co chodzi z impresjonizmem (malarstwo chwili, obserwacjii tu i teraz, tego że czymś nowym było masowe wyjście z pracowni w plener) to w większości wszyscy wiemy, ale dla porządku publikuję artykuł układający te sprawy. Impresjonizm, malarstwo gestu to nurt w sztuce, który zyskał popularność w drugiej połowie XIX wieku. Zrodził się we Francji jako reakcja na akademickie, mocno związane z tradycją malarstwo. Malarze impresjoniści dążyli do uchwycenia ulotnych, zmieniających się wrażeń i nastrojów, a ich prace były pełne gestu i chwili. W tym artykule przybliżymy ten niezwykle istotny dla historii sztuki okres, przedstawiając najważniejszych twórców, ich techniki oraz związki z materiałami, takimi jak drewno, płótno czy olej.
Impresjonizm malarstwo gestu
Impresjoniści zrywali z dotychczasowymi zasadami malarstwa, dążąc do uchwycenia chwilowych, ulotnych wrażeń. Kluczowe było dla nich było światło, które odbijało się od przedmiotów, kształtując kolor, atmosferę i nastrój. Malarze ci eksperymentowali z techniką, stosując szybkie, często grubo nałożone, nierozmazywane pociągnięcia pędzla.
Jednym z najważniejszych przedstawicieli impresjonizmu był Claude Monet. Jego obrazy, takie jak „Katedra w Rouen”, cechują się fascynacją światłem i jego wpływem na przedstawiane obiekty. Innym ważnym malarzem tego okresu był Auguste Renoir, który w swoich pracach, takich jak „Bal w Moulin de la Galette”, przedstawiał sceny towarzyskie i codzienne życie.
Malarstwo gestu i chwili
Impresjonizm to także malarstwo gestu, czyli spontaniczne, pełne ruchu i ekspresji przedstawienie rzeczywistości. Malarze impresjoniści chcieli oddać to, co widzą w danej chwili, nie zastanawiając się nad kompozycją czy ładunkiem emocjonalnym obrazu. W ich pracach widać więc dużo energii, a jednocześnie brak ukierunkowania, co sprawia, że obrazy te są fascynujące i niepowtarzalne.
Przykładem tego rodzaju malarstwa jest obraz „Taniec” autorstwa Pierre’a-Auguste’a Renoira. Ukazuje on scenę zabawy na tle zatłoczonego parku, gdzie radosne, pełne ruchu postacie oddają atmosferę chwili. Również prace Edgara Degasa, takie jak „Tancerka na scenie”, ukazują momenty z życia artystów, gdzie gest i ruch są kluczowe dla wyrażenia emocji.
Rola materiałów: drewno, płótno, olej
Materiały używane przez impresjonistów odgrywały istotną rolę w wyrażaniu ich wizji artystycznych. Drewno, płótno i farby olejne były bliskie ich ideałom, bowiem pozwalały na swobodne, spontaniczne malowanie. Te tradycyjne materiały wpisywały się w ducha epoki, kiedy to sztuka zaczęła być postrzegana jako coś bardziej naturalnego, związanego z rzeczywistością i otaczającym artystów światem.
Drewno było używane jako podłoże dla obrazów, a także jako element dekoracyjny ram, które podkreślały surowość i autentyczność dzieł. Przykładem takiego zastosowania drewna może być obraz „Kamienne łodzie” autorstwa Claude’a Moneta, gdzie drewniana rama stanowi dopełnienie kompozycji.
Płótno, jako podstawa dla malarskich dzieł, pozwalało na swobodne, często dynamiczne pociągnięcia pędzla. Współgrając z farbami olejnymi, dawało możliwość uzyskania bogatej faktury i głębi kolorystycznej. Obrazy takie jak „Śniadanie na trawie” Édouarda Maneta czy „Impresja, wschód słońca” Claude’a Moneta, pokazują jak malarze wykorzystywali te właściwości płótna i farb olejnych, by oddać ulotne wrażenia i efekty świetlne.
Sztuka inspirowana życiem codziennym
Jednym z głównych założeń impresjonizmu było przedstawianie życia codziennego, z jego ulotnymi momentami i chwilami radości. Malarze impresjoniści znajdowali swoje tematy w otaczającej ich rzeczywistości – w parkach, na ulicach, w kawiarniach czy w teatrach.
Dzieła te, takie jak „Kawiarnia Terrace w nocy” Vincenta van Gogha, pokazują, jak artyści potrafili przenieść na płótno atmosferę miejsca i czasu, oddając chwilowe, ulotne wrażenia. Impresjonizm stał się więc nie tylko sztuką gestu i chwili, ale także dokumentacją życia codziennego swojej epoki.
Dziedzictwo impresjonizmu
Dziedzictwo impresjonizmu jest niezwykle bogate i wielopłaszczyznowe. Malarze tego okresu wpłynęli na rozwój sztuki nie tylko poprzez swoje innowacyjne techniki malarskie, ale także przez to, jak spostrzegali i interpretowali rzeczywistość. Ich dzieła stały się inspiracją dla wielu pokoleń artystów, a ich odkrycia i eksperymenty związane ze światłem, kolorem i formą, wpłynęły na rozwój malarstwa w XX wieku.
Współczesne malarstwo, choć wywodzi się z różnych źródeł i korzeni, niejednokrotnie sięga po techniki i idee rozwijane przez impresjonistów. Widać to zwłaszcza w twórczości artystów, którzy czerpią z natury i próbują uchwycić na płótnie ulotne wrażenia, tak jak uczynili to Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir czy Edgar Degas.
Podsumowanie
Impresjonizm, jako nurt w sztuce, zrewolucjonizował sposób, w jaki malarze podchodzili do swoich dzieł, koncentrując się na chwilowych, ulotnych wrażeniach i uczuciach. Związany z nim malarstwo gestu i chwili wpłynęło na to, jak artyści przedstawiali rzeczywistość, oddając ją w sposób spontaniczny i pełen ekspresji.
Wykorzystanie materiałów takich jak drewno, płótno czy farby olejne, wpisywało się w dążenia impresjonistów do osiągnięcia autentyczności i bezpośredniości w przekazie artystycznym. Ich fascynacja życiem codziennym, z jego ulotnymi momentami, sprawiła, że sztuka stała się bardziej związana z rzeczywistością i ludzkim doświadczeniem.
Dziedzictwo impresjonizmu, zarówno w zakresie technik malarskich, jak i w sposobie spostrzegania świata, pozostaje niezwykle istotne dla współczesnej sztuki. Chociaż malarstwo ewoluowało i zmieniało się na przestrzeni lat, warto pamiętać o tych, którzy swoją twórczością przyczynili się do rozwijania nowych form i idei.
